ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΆ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Οι φουσκάλες στις πατούσες

Στον παρόν άρθρο αναφέρω την περίπτωση ενός νεαρού, ο οποίος είχε έρθει στο γραφείο μας για ατομική θεραπεία.

Ο Χρήστος  είναι ένας 23χρονος νέος, ο οποίος έχει τελειώσει μια σχολή γραφιστικής. Ήταν άνεργος έως και 5 μήνες πριν, τότε ο πατέρας του, με τον οποίο έχει μια πολύ αγαπητική σχέση, του βρήκε μια δουλειά σε ένα πολύ καλό του φίλο (του πατέρα του). Ξεκινώντας στη δουλειά, που να σημειωθεί δεν ήταν πάνω στην ειδικότητα του, ένοιωθε ότι δεν του άρεσε καθόλου. Πραγματικά όταν σηκωνόταν το πρωί από το κρεββάτι για να πάει στην δουλειά το έβλεπε ‘σαν τον Γολγοθά’ (δική του έκφραση)

Ο νεαρός βρισκόταν σε δύσκολη  θέση, ανάμεσα σε δυο πυρά θα έλεγα, μην ξέροντας τι να διαλέξει: από την μια μεριά ήθελε να αφήσει την δουλειά αλλά συγχρόνως δεν ήθελε επ’ουδενί να εκθέσει τον πατέρα του στον φίλο του, ο οποίος του εμπιστεύτηκε αυτή την δουλειά. Έτσι εάν έφευγε θα ένοιωθε τύψεις, ενοχές και γενικότερα ένα πολύ δυσάρεστο συναίσθημα, ενώ εάν έμενε θα ήταν πραγματικά πολύ δυστυχισμένος, μια και δεν θέλει καθόλου να συνεχίσει εκεί, όπως ανέφερα. Αυτό ήταν και το αρχικό αίτημα που είχε έρθει στη θεραπεία, αλλά όχι μόνο αυτό, ήθελε να δουλέψει και τον εαυτό του ακόμη περισσότερο.

Τρεις μήνες αργότερα ο Χρήστος έβγαλε στις πατούσες του φουσκάλες με πύον, δεν μπορούσε ούτε καν να φορέσει παπούτσια πόσο μάλλον να περπατήσει και να πάει στη δουλειά. Εμείς αμέσως σκεφθήκαμε (κάναμε συνεδρίες μέσω zoom μετά) ότι η βιολογία και το σώμα του- εμφανίζοντας αυτό το σύμπτωμα- του έκαναν μια δουλειά και τον έβγαλαν, χωρίς να το θέλει βέβαια, από την δύσκολη θέση όπου οποιαδήποτε απόφαση και αν έπαιρνε θα ήταν χαμένος, στεναχωρημένος και με ενοχές ή θυμό. Μέσω της ανικανότητας του να περπατήσει, ικανοποιήθηκαν και οι δύο κατά τα άλλα ασύμβατες συνθήκες: σταμάτησε να πηγαίνει στη δουλειά, πράγμα που ήθελε και συγχρόνως δεν τον παρεξήγησε το αφεντικό του και ο πατέρας του, μια και δεν ήταν μια δική του απόφαση αλλά η ‘βιολογική ατυχία’ που έπαθε αυτό.

Εμείς δεν το θεωρούμε βέβαια αυτό ‘ατυχία’, ποτέ δεν θεωρούμε ότι μια σύμπτωση είναι τυχαία, είναι σύμπτωμα (σύμπτωση) και γεγονός το οποίο έχει ωφέλεια και νόημα στην συστημική ζωή του φέροντος. Η διττή (διπλή) αυτή κατάσταση (ανάμεσα σε δυο πυρά), που περιέγραψα ότι βρέθηκε ο Χρήστος, θέλοντας να βρει μια ουδέτερη λύση και ικανοποιητική για τις δύο συνθήκες λύση, την θέτω ως την ‘αιτιότητα’ του (ψυχο)σωματικού αυτού συμπτώματος (προβλήματος).

Ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα σε μια συστημική ψυχοσωματική είναι ότι η ‘ατομική’ βιολογία και φυσιολογία του καθενός μας μπορεί να συνεργαστεί, να υποταχθεί και εν τέλη να υπηρετήσει τις συστημικές ανάγκες και τα νοήματα του ασθενούς ακόμα και εις βάρος ενός ή περισσοτέρων μελών του συστήματος, του εαυτού του εν προκειμένω ακολουθώντας μια διαφορετικού επιπέδου νοημοσύνη, πέρα από την κοινή ΄νοητική’ λογική μας, μια συστημική οργανισμική λογική θα την χαρακτήριζα.

Το παραπάνω σύμπτωμα που εμφάνισε ο Χρήστος δεν ήταν μονάχα χρήσιμο για αυτόν αλλά συγχρόνως  του έφερε πόνο αλλά στεναχώρησε και ανησύχησε προφανώς και τους δικούς του μια και όταν πονάει ο κάποιος αναστατώνεται και ο περίγυρος του.

Επίσης μπορεί να μιλάω πιο πάνω για χρησιμότητα του συμπτώματος (φουσκάλες) αλλά επειδή αυτό έχει μια ‘οριζόντια’ λειτουργία: δηλαδή μπορεί να του βρήκε τη λύση, στις δύο ασύμβατες συνθήκες της ζωής του αλλά συγχρόνως τον απέτρεπε να είναι ενεργός και στις υπόλοιπες κοινωνικές του δραστηριότητες, όντας ανήμπορος να φορέσει παπούτσια και να περπατήσει. Μια τέτοια ‘οριζόντια’ λειτουργία υπάρχει σε όλα τα συμπτώματα, που ίσως δούμε σε άλλο άρθρο.

Με την σύνδεση αυτή που κάναμε στην θεραπεία, ο Χρήστος, αν και του φάνηκε στην αρχή τρελό, βρήκε νόημα, έκατσε στο σπίτι πιο αδιαμαρτύρητα και καρτερικά να κάνουν τον κύκλο τους οι φουσκάλες και εν τέλη αυτές πέρασαν αρκετά γρηγορότερα. Συγχρόνως ο Χρήστος μίλησε με τον πατέρα του ειλικρινά για το θέμα και τακτοποίησαν το ζήτημα  με έναν πολύ καλό τρόπο.

Δημήτρης Καστριώτης

Συστημικός θεραπευτής