Πρόγραμμα σπουδών
Εάν κάποιος ολοκληρώσει την μονοετή αυτοτελή εκπαίδευση στην συστημική και θέλει να συνεχίσει σε πιο μακροχρόνιες εκπαιδεύσεις, το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα δίνει την δυνατότητα για κάτι τέτοιο. Αρχικά μπορεί να ολοκληρώσει το διετές πρόγραμμα ώστε να μπορεί να εγγραφεί στην ελληνική εταιρία συμβουλευτικής ως συστημικός σύμβουλος και επίσης να ολοκληρώσει το πλήρες τετραετές πρόγραμμα το οποίο είναι το μονοπάτι για να γίνει συστημικός θεραπευτής της ΕFTA-CiM (Europpean Family Therapy Association).
Ο σκοπός του κέντρου, σχετικά με τις μακροχρόνιες εκπαιδεύσεις, είναι η συν-μετοχή του μαζί με τους εκπαιδευόμενους σε μια διαδικασία και διεργασία κοινής συμπόρευσης στην τροχιά του ‘γίγνεσθαι ένας συστημικός θεραπευτής’. Στο κέντρο μας φιλοδοξούμε να υπάρχει μια ‘προσωπική’ συνεργασία ανάπτυξης και όχι μια ‘εμπορική’ πράξη πώλησης ενός εκπαιδευτικού προϊόντος, και έτσι με όμοιο τρόπο (προσωπικά και συνεργατικά) να εξασκούν οι εκπαιδευόμενοι την θεραπευτική τους δουλειά με τους πελάτες τους. Αυτό σε πράξεις σημαίνει εκπαιδευτική κουλτούρα μιας διαλογικής εκπαίδευσης που απαιτεί μικρά και ολιγομελή εκπαιδευτικά τμήματα, με ιδιαίτερη προσοχή στην πρακτική και την συνεχή υποστήριξη ώστε οι εκπαιδευόμενοι να είναι όσο το δυνατόν πιο έτοιμοι να ασκούν την δουλειά αυτή. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι κάνουμε πράξη αυτή την οπτική στην έως τώρα πορεία μας.
Η σύγχρονη άποψη σχετικά με την εκπαίδευση στην συστημική είναι ότι δεν πρόκειται για κάποιας μορφής ‘παθητική ακαδημαϊκή διδασκαλία’ ή για μια απλή μονόδρομη μεταφορά πληροφοριών και γνώσεων από τους εκπαιδευτές προς τους εκπαιδευόμενους. Η εκπαίδευση στην συστημική σήμερα αφορά πιο πολύ μια ΄ανατάραξη’ των εκπαιδευομένων από τις πληροφορίες και τους διαλόγους που λαμβάνουν χώρα μέσα στην εκπαίδευση και έχουν μια αμφίδρομη πορεία, δίνοντας τους την ευχέρεια να εμπνευστούν και να διαλέξουν τους θεραπευτικούς δρόμους και στυλ που ταιριάζουν στον καθένα. Ως εκ τούτου μιλάμε για συστημική εκπαίδευση που γεννά γνώση για όλους τους συυμμετέχοντες (και για τους εκπαιδευτές) και όχι για μια απλή μεταφορά γνώσεων όπως είπαμε.
Η εκπαιδευτική μας αφετηρία εδράζεται στην επιστημολογία πως «ο άνθρωπος είναι οι σχέσεις του» (και όχι ότι απλώς έχει σχέσεις και τον επηρεάζουν). Βασιζόμενοι σε αυτή την προϋπόθεση, η εκπαίδευση περιλαμβάνει την εισαγωγή της συστημικής φιλοσοφίας και θεωρίας, πάντα σε σύνδεση με την πρακτική, και πως να μπορούμε να βρισκόμαστε μέσα στην συνεδρία και να βοηθάμε συστημικά, άτομα, ζευγάρια, οικογένειες, ομάδες κλπ αλλά και ‘έξω από αυτή’, όπως δουλεύοντας και παρεμβαίνοντας σε δίκτυα που εμπλέκονται πολλά άτομα και σε πολλά επίπεδα (π.χ σε ψυχικές δομές, δομές πρόνοιας, κλπ, όπου υπάρχουν ένα δίκτυο ανθρώπων και σχέσεων, όπως εξυπηρετούμενων και επαγγελματιών υγείας, του νόμου, φροντιστές, κ.α).
Η εκπαίδευση αποτελείται από 4 βασικά έτη σπουδών (600 ώρες), άλλο ένα οιονεί έτος με μόνο μηνιαία εποπτεία (50 ώρες). Επίσης και πρακτική (τουλάχιστον 150 ώρες)
A’ ΕΤΟΣ
Περιγράφεται στην ενότητα ‘ετήσιο εντατικό πρόγραμμα στην συστημική θεραπεία και συμβουλευτική’. Επαναλαμβάνουμε, υπάρχει η αυτονομία του 1ου έτους δηλαδή ότι κάποιος μπορεί να αρκεστεί σε αυτό, αν θεωρήσει ότι δεν θέλει να κάνει μια μεγάλη εκπαίδευση.
Β’ ΕΤΟΣ
ΘΕΩΡΙΑ/ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ
Στο 2ο έτος γίνεται περαιτέρω εξοικείωση με την κυβερνητική Β’ τάξεως (ο ειδικός θεωρείται ότι υπάρχει μέσα στο σύστημα που δουλεύει). Επίσης γίνεται ενδελεχής διερεύνηση περαιτέρω στοιχείων της θεωρίας της επικοινωνίας και κυρίως της θεωρίας και πρακτικής της σχολής Μιλάνο. Η σχολή του Μιλάνο έθεσε τις βάσεις και συγχρόνως εξελίχθηκε στην πορεία της πρακτικής της (περίπου από το 1965 έως και το 2000 βασικά, αλλά και έως σήμερα) και θα λέγαμε ότι η συστημική θεραπεία σήμερα στηρίζεται στην δική τους δουλειά) και δεν είναι τυχαίο ότι σχεδόν όλα τα επόμενα συστημικά μοντέλα ονομάστηκαν ‘Μετα-Μιλάνο’ μοντέλα.
Έννοιες όπως θεραπευτικές υποθέσεις, κυκλικότητα, συστημικό ερωτηματολόγιο, θεραπευτική περιέργεια και ασέβεια καθώς και προκαταλήψεις είναι στο κάδρο της εκπαιδευτικής δουλειάς σε αυτό το έτος.
Επίσης γίνεται μια επαφή και σύγκριση με κάποιες άλλες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις, κυρίως την ψυχοδυναμική και την υπαρξιακή προσέγγιση.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ/ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΟΜΆΔΑΣ
Στην σύγχρονη συστημική πρακτική θεωρούμε ότι ο θεραπευτής είναι μέσα στο σύστημα που δουλεύει και όχι ένας απομακρυσμένος ειδικός o οποίος, χωρίς να επηρεάζεται, ‘γιατρεύει’ τους πελάτες του. Δεν εννοούμε ότι απλώς στον θεραπευτή γεννιούνται σκέψεις και συναισθήματα τα οποία προβάλλει στον θεραπευόμενο (η ψυχαναλυτική αντιμεταβίβαση) ή στην θεραπεία, αλλά ότι στην συνεδρία φέρνει, αναπόφευκτα, την φάση της ζωής του που βρίσκεται αλλά και κατά προέκταση την ιστορία της ζωής του. Θα λέγαμε ότι οι ιστορίες ζωής θεραπευτή και θεραπευόμενου συμπλέκονται μέσα στην θεραπευτική διεργασία.
Ως εκ τούτου είναι κρίσιμης θεραπευτικής σημασίας η προσωπική διεργασία και ανάπτυξη του θεραπευτή πάντα ως χρησιμότητα για καλύτερη πρακτική. Μια πρώτη και πολύ σημαντική διεργασία ανάπτυξης γίνεται από το Α’ έτος με το μοίρασμα των προσωπικών γενεογραμμάτων των θεραπευομένων. Να μην ξεχνάμε ότι μια εκπαίδευση στην συστημική, πέρα από το εκπαιδευτικό έχει και ένα θεραπευτικό όφελος.
Συγχρόνως, στην ενότητα αυτή, ξεκινά να αναπτύσσεται και η δυναμική της ομάδας (group therapy) και ο τρόπος που οι θεραπευτές την συντονίζουν. Ως μελλοντικοί συστημικοί πρακτικοί πιθανόν να έρθετε στην θέση να διαμορφώσετε και να δουλέψετε ομαδικά (group therapy) κάτι που είναι πολύ ταιριαστό με την συστημική θεώρηση. Δουλειά με ομάδες κάνουν και σε άλλες προσεγγίσεις, αλλά θα λέγαμε με αρκετά διαφορετικό τρόπο.
ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ
Στην ενότητα αυτή ξεκινά η εντατική προσπάθεια σύνδεσης της συστημικής επιστημολογίας, θεωρίας και γλώσσας με την ψυχιατρική γλώσσα (μια πρώτη επαφή έχει γίνει στο Α’ έτος). Ο ‘διάλογος’ μεταξύ των δύο αυτών ΄γλωσσών’ κρίνεται απαραίτητος για μια ολιστικότερη και αποδοτικότερη φροντίδα των θεραπευομένων. Η συστημική είναι μια γλώσσα ‘αποπαθολογικοποίησης’ και η ψυχιατρική μια γλώσσα ‘παθολογικοποίησης’, έτσι καλείται ένας διάλογος μεταξύ αυτών.
Σε αυτό το έτος γίνεται ιδιαίτερη σύνδεση και αναφορά σχετικά, στις ιδέες του Ιταλού Berttando (σχολή του Μιλάνο) αλλά και του φινλανδικού μοντέλου του ‘Ανοιχτού Διαλόγου’ του Γιάκο Σεϊκκούλα.
ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙ, ΖΕΥΓΑΡΙΑ, ΟΙΚΟΓΈΝΕΙΑ. ΑΜΕΑ
Παρόλο που η ενότητα θεωρία/εργαστήρια αλλά και η υπόλοιπη εκπαίδευση ασχολείται τα θέματα, στην παρούσα ενότητα γίνεται μια πιο συγκεκριμένη δουλειά και διεργασία με αυτές τις κατηγορίες.
ΕΠΟΠΤΕΙΑ
Σε συνέχεια με την εποπτική δουλειά του Α’ έτους, όπου εκεί θα την χαρακτηρίζαμε κυρίως ‘εκπαιδευτική’( με την έννοια ότι εκεί δίνονται πιο πολύ συστημικές ιδέες στους εκπαιδευόμενους για το πως ακριβώς να δουλέψουν τα περιστατικά που φέρνουν), στο Β’ έτος βάζουμε πιο πολύ τον εαυτό του θεραπευτή μέσα αυτήν και πως συνδιαμορφώνεται το θεραπευτικό αποτέλεσμα από κοινές εμπειρίες θεραπευτή-θεραπευόμενου, καθώς και συζητήσεις για την σχέση επόπτη-εποπτευόμενου (αλλά και μεταξύ των εποπτευόμενων. Επίσης αναπτύσσονται και τα δεοντολογικά θέματα του επαγγέλματος.
Γ’ ΕΤΟΣ
ΘΕΩΡΙΑ/ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ
Δίνεται μια εκτενής ανάπτυξη στην κυβερνητικής Γ’ τάξης (μεταμοντερνισμός- κοινωνικός κονστρουξιονισμός, ο διαλογικός εαυτός) και την ανάπτυξη κάποιων βασικών μοντέλων της, όπως της αφηγηματικής των αναστοχαστικών διαδικασιών (reflecting team), του εσωτερικού διαλόγου/εσωτερικών φωνών, της θεωρίας της θέσης, της συνήχησης στην θεραπεία (Βέλγικο μοντέλο) και της θεωρίας του δεσμού. Τέλος εισάγεται σε έναν πολύ εκτενή βαθμό το θέμα πένθος και θεραπεία, σε συστημική και όχι μόνο οπτική.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ
Συνεχίζοντας την διαδικασία της προσωπικής ανάπτυξης οι συναντήσεις του Γ’ έτους είναι ψυχοεκπαιδευτικές και βιωματικές. Συστημικές αρχές μέσα από θεματικές , όπως η κοινωνική αλλαγή και τα πολιτισμικά ρεύματα, η οικογένεια, το ζευγάρι και ο ρόλος του συστημικού θεραπευτή, γίνονται θέματα αναστοχασμού. Παράλληλα συνεχίζουμε να εκπαιδευόμαστε στη δυναμική της ομάδας και τι σημαίνει ομαδική ψυχοθεραπεία στη συστημική προσέγγιση.
Με αφορμή τα παραπάνω, τα μέλη συμμετέχουν βιωματικά παράγοντας γνώση, αλληλεπιδρώντας.
ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ
Συνεχίζεται και στο Γ’ έτος η δουλειά και η διασύνδεση των συστημικών επιστημολογιών με την ψυχιατρική σκέψη. Εδώ το μοντέλο του Ανοιχτού διαλόγου είναι κυρίαρχο και συνδέεται άμεσα με τις αναστοχαστικές διαδικασίες που περιγράφηκαν στην ενότητα θεωρία.
ΕΠΟΠΤΕΙΑ
Η εποπτεία αποτελεί ίσως την κυριότερη ενότητα για μια συστημική εκπαίδευση μια και ενοποιεί όλες τις άλλες θεματικές, κάνοντας αυτές ένα όλο. Στο Γ’ έτος εντείνεται το εποπτικό πεδίο επιδιώκοντας να δουλέψουμε στην καρδιά της αυτοαναφοράς (εαυτού) του θεραπευτή. Η εποπτική ομάδα λειτουργεί ακόμη πιο διαδραστικά, βρίσκεται σε μια καλή φάση ωρίμανσης και έτσι οι εποπτευόμενοι είναι αρκετά ασφαλείς στο τι κάνουν με τους θεραπευόμενους τους. Ως εκ τούτου η δουλειά του επόπτη είναι πιο πολύ να συντονίζει τον εποπτικό διάλογο και να δίνει και τις δικές του απόψεις για τα θέματα που έρχονται στην εποπτεία.
Δ’ ΕΤΟΣ
Το Δ’ είναι το έτος όπου φαίνεται μια ωρίμανση του συστημικού θεραπευτή/συμβούλου. Μια συστημική εκπαίδευση καθίσταται μια πολύχρονη διαδικασία όχι τόσο λόγω του μεγάλου υλικού της συστημικής θεώρησης (το οποίο έτσι και αλλιώς είναι ανεξάντλητο), αλλά της διεργασίας ωρίμανσης που χρειάζεται και αυτή η διεργασία απαιτεί χρόνο για να ξεδιπλωθεί
ΘΕΩΡΙΑ/ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ
Σε αυτό το τελευταίο έτος της κύριας εκπαίδευσης διερευνάται και αναπτύσσεται η καταξιωτική προσέγγιση των ΜcAdam και Lang (επίσης και κάποια μοντέλα τα οποία πιθανόν δεν προλάβαμε να ολοκληρώσουμε στο Γ’ έτος). Η καταξιωτική ίσως αποτελεί, μαζί με τον ανοιχτό διάλογο, τα μοντέλα τα οποία ενοποιούν τις συστημικές ιδέες και πρακτικές από την αρχή της συστημικής έως και της σημερινής εποχής, σε μια μεταμοντέρνα κουλτούρα. Εστιάζεται στην δουλειά με παιδιά και στις σχέσεις των με ενήλικες, αλλά ταιριάζει επίσης και σε δουλειά καθαρά για ενήλικες.
Έχουμε την ευκαιρία να είμαστε σε επαφή με αυτή την προσέγγιση χάρη στην συστημική θεραπεύτρια και εκπαιδεύτρια κα Σμάρω Μάρκου, η οποία και την έφερε στην Ελλάδα.
Επίσης στα εργαστήρια συνεχίζεται η επαφή και η δουλειά με τις αναστοχαστικές διαδικασίες, οι οποίες βρίσκονται σε απόλυτη συμβατότητα με την καταξιωτική προσέγγιση.
ΕΡΕΥΝΑ
Η εκπαιδευτική ομάδα θα δουλέψει πάνω σε ένα ερευνητικό θέμα το οποίο θα διαλέξει και θα λάβει χώρα μια μικρή ποιοτική έρευνα πάνω στο συγκεκριμένο.
ΕΠΟΠΤΕΙΑ
Στο Δ’ έτος αυξάνονται ακόμη οι εποπτικές ώρες (περίπου το 1/3 των εκπαιδευτικών ωρών). Στο σημείο αυτό ακόμη και οι εκπαιδευόμενοι οι οποίοι δεν δούλευαν θεραπευτικά στο ξεκίνημα της εκπαίδευσης, συνήθως έχουν ξεκινήσει να δουλεύουν και να έχουν τα περιστατικά τους και έτσι η εποπτεία να καθίσταται πολύ πλούσια και πολυδιάστατη. Εδώ απαρτιώνεται όλη η εκπαίδευση που έχει γίνει αυτά τα 4 έτη. Μιας και εδώ οι εποττευόμενοι έχουν αναπτύξει έναν ικανοποιητικό βαθμό ωρίμανσης, η εποπτεία γίνεται σε ένα βαθμό σαν μεταξύ ομοτίμων (peer supervision)
ΤΕΛΙΚΗ ΟΜΑΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ- ΤΕΛΙΚΕΣ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ
Η εκπαίδευση αξιώνει μια τελική ομαδική εργασία. Επίσης και μια ατομική του κάθε εκπαιδευομένου. Τα θέματα ενδιαφέροντος δεν είναι αναγκαίο να είναι από το χώρο της ψυχικής υγείας, αλλά να είναι και γενικότερα κοινωνικά, προσωπικά και άλλα θέματα. Ο συστημικός θεραπευτής/στοχαστής δεν πρέπει να περιορίζεται στο δωμάτιο της συνεδρίας αλλά να μπορεί να έχει άποψη για την ευρύτερη κοινότητα/κοινωνία και να παρεμβαίνει και σε αυτήν αν είναι δυνατόν.
Ε’ ΕΤΟΣ
Το Ε’ έτος που θεσπίστηκε τα τελευταία χρόνια είναι ένα οιονεί 5ο έτος, μόνο με εποπτεία η οποία λαμβάνει χώρα κάθε μήνα (2 με 3 ώρες), ώστε οι εκπαιδευόμενοι να συμπληρώσουν τις ώρες εποπτείας που απαιτούνται.
ΠΡΑΚΤΙΚΗ
Σε μια συστημική εκπαίδευση γίνεται η προσπάθεια να υπάρχει μια πολυδιάστατη πρακτική. Μπορεί να αποτελείται από συνθεραπεία με άτομα ή οικογένειες, αναστοχαστικές ομάδες, β΄ή γ΄θεραπευτική θέση σε group therapy συστημικού θεραπευτή, επίσης από δράσεις σε κοινωνικούς θεσμούς και δομές (όπως δομές δήμων, κ.α).
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Απαιτούνται γύρω στις 300 ώρες προσωπικής θεραπείας, είτε ατομικής είτε σε συνδυασμό με group therapy.
ΚΟΣΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Μπορείτε να έρθετε σε επαφή με το κέντρο μας για περισσότερες πληροφορίες.
– Εκπαιδευόμενοι από άλλα κέντρα μπορούν να συνεχίζουν σε εμάς σε ανάλογο έτος
*Οι εκπαιδεύσεις είναι αναγνωρισμένες από την ελληνική εταιρία συμβουλευτικής και την ΕFTA–TIC.
ΕΚΠΙΑΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΣΤΑ ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΕΙΑ – Βουλιαγμένη, Γλυφάδα, Ελληνικό, Βούλα, Βάρκιζα, Άλιμος, Παλαιό Φάληρο, Νέα Σμύρνη, Άγιος Δημήτριος, Ηλιούπολη, Αργυρούπολη, Μοσχάτο, Καλλιθέα.
